Δεν ήταν καν από τις συνήθειες μου, ούτε βέβαια προσχεδιασμένο ήταν, ούτε ποτέ θα είχα την πρόθεση να κάνω κάτι τέτοιο, έτσι απρόσμενα, στα καλά καθούμενα, καθώς τα παιδιά, οι συμμαθητές μου καταστάλαζαν πια στα θρανία τους, μετά το διάλειμμα. Όχι βέβαια! Κάτι τέτοιο ούτε στο πετσί μου ήταν, ούτε θα το δικαιολογούσα για κανέναν.
Και ήσυχος λίγο-πολύ ήμουνα, και τους συμμαθητές μου τους αγαπούσα, και τους καθηγητές μου τους σεβόμουνα. Ειδικά με τον Δεβέκο, του είχα κάποια αδυναμία, με εκείνο τον χαρακτηριστικό τρόπο της συμπεριφοράς του που σ’ αφόπλιζε, και το ‘ξυράφι’ του μυαλού του που ήταν τουλάχιστον για τα μαθηματικά γεγονός αναμφισβήτητο! Αλλά ήταν από εκείνες τις περιπτώσεις που όπως λένε ‘σπάει ο διάολος το ποδάρι του!
Για τελευταία φορά ίσιωσα και καλοζύγισα τα πτερύγια. Σιγουρεύτηκα για την διανομή του βάρους κατά μήκος της, την κοίταξα την χάρτινη την σαΐτα από όλες τις πλευρές, και σήκωσα τα μάτια μου για να βρω κάποιο στόχο. Ήταν η κατάλληλη στιγμή, καθώς ο θόρυβος στα θρανία έπεφτε τώρα κατακόρυφα, και χαμογελαστός ο Δεβέκος άπλωνε το χέρι του προς την κιμωλία καθώς γύριζε σιγά-σιγά προς τον μαυροπίνακα.
Ούτε θυμάμαι αν είχα και στόχο προκαθορισμένο! Από το τελευταίο θρανίο που καθόμουνα στο βάθος της δεύτερης στήλης, έβλεπα μόνο καλοκουρεμένα κεφάλια. Ύψωσα το χέρι μου δίπλα από τον ώμο και την … εξαπέστειλα!
Γλίστρησε άνετα, με χάρη, μεγαλόπρεπα προς τα μπρος, λικνίστηκε μια-δυο φορές, προσπέρασε παιχνιδιάρικα 2-3 κεφάλια συμμαθητών, και όρμησε ξαφνικά ακάθεκτα ανάμεσα από τους δυο μπροστινούς. Κέρδισε ύψος και κάλυψε στα γρήγορα τα τρία μέτρα που χώριζαν τους μαθητές από τον πίνακα. Έσκασε δίπλα από το χέρι του Δεβέκου, καθώς εκείνος έγραφε ένα κατεβατό από εξισώσεις τριγωνομετρίας.
Πάγωσε για μερικά δευτερόλεπτα, το ίδιο και η τάξη. Μετά στράφηκε προς το ακροατήριο και είπε στα σοβαρά, με μια χαμηλή, κάπως λυπημένη φωνή: Ελάτε τώρα, δεν είναι πράγματα αυτά και συνέχισε την παράδοση.
Παρά την πρόσκαιρη ανακούφιση που ένοιωσα, ευελπιστώντας πάντα ο αγαθός αδικαιολόγητα για μια έκβαση ευνοϊκή, κατά προτίμηση αυτή της ολοκληρωτικής λήθης, η υπόθεση είχε και συνέχεια και … επιπτώσεις.
Εκείνη την εβδομάδα τύχαινε να είμαι και επιμελητής. Είχα δηλαδή και το καθήκον της μεταφοράς του μικρού ‘σκελετού’ της ανθρωπολογίας (μικρού, γιατί ήταν μικρού παιδιού), από το εργαστήριο στην τάξη.
Στο διάλειμμα, μετά από το μάθημα της ανθρωπολογίας, ενώ κατέβαινα την πλατιά σκάλα , επιστρέφοντας τον μικρό στην θέση του, είδα τον Δεβέκο να μου κάνει νόημα.
Ένα ρίγος τρόμου ξαπλώθηκε μέσα μου! Δεν ήταν μόνο τα δάκτυλα του μικρού, που χοροπηδούσαν γύρω από τα δικά μου, καθώς αναδιπλωνόμουν από σκαλοπάτι σε σκαλοπάτι, που με κάναν να ανατριχιάζω! Με μεγάλη βία χαμογέλασα.
– Μάλιστα κ. Καθηγητά!
– Μπλέτσο, για πες μου, ποιος πέταξε την σαΐτα; Είδες τίποτα;
– Μπα όχι κ. Καθηγητά, ετοίμαζα τα τετράδια μου εκείνη την στιγμή!
Οι αγγλοσάξονες λένε για κάποιον που είναι ένοχος ότι “…έχει την ντουλάπα του γεμάτη σκελετούς!…” Πόσο πραγματικά ταιριαστή ήταν η δικιά μου η περίπτωση!
Μ’ άφησε να φύγω. Ένοιωθα άσχημα και ψέμματα έλεγα, και η ιστορία δεν θα ξεχνιόταν εύκολα.
Ήταν η επόμενη μέρα, πρωί-πρωί, που έφερε τον κατακλυσμό. Και ήρθε από τον Κωσταδήμα, τον αυστηρό μας φιλόλογο. Φαίνεται ότι είχε αναλάβει αυτός την ευθύνη να ξεκαθαρίσει την υπόθεση και να επισημάνει και τον ένοχο. Ήταν προφανές ότι είχε προηγηθεί σοβαρή συζήτηση στο γραφείο, και ήταν καιρός να επιβληθεί πια κάποια πειθαρχεία! Κάποιος φαίνεται τους είχε αποκαλύψει και ένα άσχετο όνομα, και ο καθηγητής χωρίς να χάσει χρόνο, άρχισε αμέσως τον εξορκισμό! Νέκρα στην τάξη, βροντερή η φωνή, σκληρές οι παρατηρήσεις, άφωνος και ο αθώος ‘κατ’ εκλογήν’ ένοχος. Δύο, τρία, πέντε λεπτά, αιώνες ολόκληροι στην δικιά μου την συνείδηση! Σήκωσα το χέρι μου.
– Τι θέλεις τώρα και συ Μπλέτσο;
– Μα, κ. Καθηγητά, εγώ την … πέταξα!
Κόκκαλο το ακροατήριο σε αναμονή της θύελλας, της καταιγίδας, όπως τις γνωρίζαμε από τον φιλόλογό μας. Καρφίτσα να έπεφτε εκείνη την στιγμή, θα την άκουγε και ο …..κουφός, που λένε. Δεν είπε τίποτα. Γύρισε τα μάτια του προς το βιβλίο των αρχαίων ελληνικών και άρχισε να διαβάζει.
Δεν ξανάκουσα τίποτε για το θέμα. Μόνο προς το τέλος του εξαμήνου, κάπου ανάμεσα στους διαγωνισμούς και την βαθμολογία που πλησίαζε, ήρθαν τα μαντάτα.
– Θα σου κατεβάσει ένα βαθμό στην τριγωνομετρία είπε ο πατέρας μαλακά, συμβατικά, σοβαρά.
Δεν του είχα πει ο ίδιος τίποτε βέβαια, αλλά ο Δεβέκος ήταν και συμμαθητής του στην Ζωσιμαία, και φίλος. Έμεινα λίγο-πολύ αποσβολωμένος. Ο πατέρας είχε και κείνος ταμπεραμέντο, πιο κοντά σε κείνο του φιλολόγου παρά του μαθηματικού! Και όμως τίποτα, ησυχία! Δύσκολα μπορούσα να το πιστέψω πόσο η τύχη η καλή είχε σταθεί προστάτρια μου, πόσο ήπια ήταν η τιμωρία μου! Το ξεπερνούσα κι’ αυτό!
Τώρα που τ’ αναπολώ όλα αυτά, με τον χρόνο να κυλά στο ρυάκι, η παλιά η ιστορία παίρνει καινούργια ζωή στο μυαλό μου, καινούργια υπόσταση, καινούργιο νόημα. Η τότε βιαστική μου εκτίμηση των γεγονότων, η αγαλλίαση από την αποφυγή μιας πιο σοβαρής τιμωρίας, υποβιβάζεται, ξεθωριάζει, χάνει βαρύτητα. Ξαφνικά, τα βλέπω όλα πιο καθαρά, πιο ανθρώπινα, διαφορετικά.
Ίσως για κείνους, και τους τρεις, το θέμα να ήταν πολύ πιο μεγάλο από μια απλή παιδική αταξία! Ίσως εκείνοι, και οι τρεις, μέσα από την εμπειρία τους, να είδαν στο γεγονός μια ευκαιρία, μια στιγμή ιερή, μυσταγωγική, τελετουργική. Ίσως εκεί, απλά, ειλικρινά, με επιείκεια και κατανόηση να διέκριναν το πέρασμα μου από παιδί σε … άνδρα, και κατάλαβαν σιωπηλά. Την εκμεταλλεύθηκαν την στιγμή κατά τον καλύτερο τρόπο!
Ποιος να φανταζότανε τότε, μέσα από το πέρασμα μιας άτακτης χάρτινης σαΐτας, ότι θα περνούσα μια ζωή ολόκληρη με πυραύλους, και αεροπλάνα, και δορυφόρους!! Ούτε εκείνοι, ούτε εγώ, ούτε οι φίλοι οι καλοί!
Αναδημοσίευση από το Περιοδικό ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ.
Ο Δρ Νίκος Μπλέτσος ήταν Διευθυντής του Τμήματος Αναλύσεως Συστημάτων Καθοδηγήσεως της Εταιρείας Αεροδιαστήματος στις Η.Π.Α.. Τώρα είναι συνταξιούχος και παρόλο ότι κατοικεί μόνιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, είναι ενεργό μέλος του Συλλόγου μας και συμπαραστάτης από της ιδρύσεώς του.
3 Comments
Γλυκιες αναμνησεις που με κανουν να βουρκωνω . Συγνωμη ανθρωπινο ειναι .
Αλήθεια τι μας Θύμισες Νίκο . “Ελα Ελα τωρα…. ησυχαστε………” Ο αξεχαστος Δεβέκος Ηρεμος Ησυχος και αριστος μαθηματικος. Θυμαμαι οταν ειχε λάβει μέρος στον Διαγωνισμο της μαθηματικης εταιρείας ο Λάζαρος Σακελλαριου (συγνωμη αν δεν θυμλάμαι καλα )που επι μια εβδομαδα εμπαινε στην τάξη με μια καινούργια λύση (τριγωνολετρίας Νομίζω ήταν) ” Ναι Ναι. Και ετσι λυνόταν ….. και γυρνούσε στον μαυροπίνακ και τον γέμιζε με τους μαθηματικους τύπους. Ε και τι να πώ για τον Κωσταδήμα ψηλός Αγέρωχος με τα μυωπικα με σκουρο σκελετο γυαλία του…. Ε ρε (συγνωμη για το ρε) τι μου Θύμισες μετα απο 60 χρόνια 1963 -2023 Μιχαλης Δαλάκας
Μνήμες των παιδικών και εφηβικών χρόνων που δεν ξεχνιούνται ποτέ….