Ένα επιστολικό δελτάριο που απεικονίζει την Ζωσιμαία Σχολή την εποχή της τουρκοκρατίας.

……..Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου μας Αθανάσιος Μαλιούρας μας ενημέρωσε για ένα επιστολικό δελτάριο που ήλθε στην κατοχή του και απεικονίζει την Ζωσιμαία Σχολή την εποχή της τουρκοκρατίας. Εκδότης ο ερασιτέχνης φωτογράφος απόφοιτος της Ζωσιμαίας Σχολής Γεώργιος Ράδος, ιδιοκτήτης του φημισμένου εργοστασίου τσιγάρων με την επωνυμία Ράδιον, το οποίο τότε βρισκόταν κοντά στο 3ο διδακτήριο του σχολείου μας.

……..Από το βιβλίο του Χρήστου Τσέτση που εκδόθηκε το 2014 “Αυτοί που κυβέρνησαν τα Γιάννενα” Δήμαρχοι, Δημοτικοί Σύμβουλοι – 100χρόνια – από το 1913 – 2013, παραθέτουμε απόσπασμα από το βιβλίο σχετικά με τον Γεώργιο Ράδο:

…….””“Εξέδωσε καρτ ποστάλ κατά τα έτη 1904 – 1912, κυρίως, και λίγες κατά τον μεσοπόλεμο και τις πωλούσε στο κατάστημά του. Ο ίδιος φωτογράφιζε τα θέματα και τα τύπωνε. Ήταν φωτογραφίες ασπρόμαυρες, τυπωμένες ως επί το πλείστον με την τσιγκογραφική μέθοδο, με κύρια προσπάθεια να αποδώσει βάθος στο θέμα. Η αγάπη του για τη φωτογραφία γενικά ήταν μεγάλη και συνέχισε το χόμπυ του αυτό ερασιτεχνικά μέχρι το γήρας του. Το χόμπυ του το μετέδωσε και στο γιο του Ορέστη. Αρχικά ασχολήθηκε με το γενικό εμπόριο: Ραπτομηχανές, φωτογραφικές μηχανές, γραφομηχανές, κιάλια, οπτικά είδη, τρόφιμα. Είχε κατάστημα στην οδό Αβέρωφ. Αργότερα το 1919 ίδρυσε στα Γιάννενα καπνοβιομηχανία με την επωνυμία «Ράδιον», κοντά στην παλαιά Ζωσιμαία Σχολή. Η βιομηχανία του απασχολούσε πενήντα έως και εβδομήντα εργάτες. Είχε υποκατάστημα στην Αθήνα και έκανε εξαγωγές στη Γερμανία. Λειτούργησε μέχρι το 1939. Περί το 1940 είχε και τον κινηματογράφο ΡΕΞ των Ιωαννίνων.

……..Από το 1920 έως και το 1942 διατηρούσε ποτοποιία στον Πειραιά, συνεταιρικά με τον Β. Μανδήλα. Με εμβέλεια πανελλαδική αλλά και με εξαγωγές στη Γαλλία (εξήγαγε κρασί Ζίτσας), Ιταλία και Αίγυπτο. Διετέλεσε επί σειράν ετών, Δημοτικός Σύμβουλος. Στην περίοδο 1913-16, με Δήμαρχο τον Γιαγιά Μπέη, τον πρώτο Δήμαρχο της πόλης, 1916-20, με Δήμαρχο τον Γεώργιο Ιωαννίδη, 1920-23, με Δήμαρχο τον Βασ. Πυρσινέλλα και 1929-32, με Δήμαρχο τον Δημ. Βλαχλείδη. Πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στην πόλη.

……..Είχε έντονη κοινωνική και φιλανθρωπική δράση. Διετέλεσε επί πολλά χρόνια πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (για την περιοχή των Ιωαννίνων). Ήταν πρόεδρος ακόμη εκπαιδευτικών συμβουλίων. Διοργανωτής δημοσίων εκδηλώσεων και μέλος σε πολλές φιλανθρωπικές ομάδες. Εγνώριζε τη γαλλική και γερμανική γλώσσα. Η οικία του στην οδό Σουλίου ήταν τόπος φιλοξενίας πολλών σημαντικών προσώπων της εποχής εκείνης. Με το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σταμάτησε τη δραστηριότητά του.

……..Το 1938 μετακόμισε στην Αθήνα όπου και πέθανε το 1945, σε ηλικία 73 ετών.”

…….. Υπάρχουν επίσης οι εξής πληροφορίες από τις αναρτήσεις της κ. Άννας Μπούκα στην Ομάδα του διαδικτύου “Τα Γιάννενα μέσα στο χρόνο”:

……..“Ο Γεώργιος Ράδος (1872-1945 ) από το Γραµµένο, ήταν ένας από τους πρώτους βιομηχάνους των Ιωαννίνων. Ο Ράδος διατηρούσε το 1920 καροποιείο κοντά στην Αγία Μαρίνα. Εργοστάσιο κατασκευής και επισκευής κάρων, άμαξες, βοϊδάμαξες και παϊτόνια.
……..Μέχρι το 1940 λειτουργούσε και τον κινηματογράφο Rex. Το 1919 ίδρυσε στα Γιάννενα την καπνοβιομηχανία Ράδιον, καπνεργοστάσιο «Ράδος & ΣΙΑ» που βρίσκονταν επί Τουρκοκρατίας εκεί περίπου όπου είναι σήμερα το ξενοδοχείο «Παλλάδιο».η οποία απασχολούσε πάνω από 50 εργαζόμενους. Η επιχείρηση αυτή, που είχε υποκατάστημα και στην Αθήνα, έκανε εξαγωγές κυρίως στην Γερμανία έκλεισε το 1939. Πασίγνωστη ήταν επίσης η φίρμα Rhados – Mandilas, η οποία από το 1920 μέχρι το 1942 διατηρούσε μεγάλο εργοστάσιο οινοποιίας στον Πειραιά.
……..Ο Ράδος είχε μεγάλη αγάπη στη φωτογραφία. Τις καρτποστάλ που ο ίδιος φωτογράφιζε και τύπωνε, μεταξύ 1904 – 1912, πωλούσε στο κατάστημά του. Το 1926 ίδρυσε νέο κατάστημα στην οδό Αβέρωφ στα Γιάννενα με συνέταιρο τον γαμπρό του Ματθαίο (Μάνθο) όπου πωλούσε φωτογραφικές μηχανές, κυάλια και γυαλιά και το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα στην ίδια θέση, αλλά ως οπτικός οίκος.
……..Ο Ράδος ήταν για πολλά χρόνια πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, επίσης δημοτικός σύμβουλος της πόλης, ήταν πνευματικός φίλος του ποιητή Χρηστοβασίλη. Η οικία του Γ. Ράδου ήταν τόπος συναντήσεως σημαντικών προσώπων της εποχής εκείνης και ο κήπος της είχε πολλά δέντρα και ζώα, μεταξύ των οποίων και παγώνια, που ήταν και το σήμα της εταιρείας του.
……..Με την έναρξη του β΄ παγκοσμίου πολέμου, το 1939, ο Ράδος εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και απεβίωσε. Ο ιδιόρρυθμος αυτός γιαννιώτης με πενιχρά μέσα αλλά έντονη καλλιτεχνική διάθεση συναγωνίστηκε επάξια μεγάλους εκδοτικούς οίκους.”