“Μετά τις γιορτές” του Κώστα Αρ. Πύρρου

Η φωτογραφία είναι του Γιώργου Πανταζίδη από το βιβλίο του απόφοιτου της Ζωσιμαίας Σχολής, πρώην Δημάρχου της πόλης των Ιωαννίνων, Αναστάσιου Παπασταύρου “Ιωαννίνων Ενθύμιον – τα Γιάννενα μέσα από τις καρτποστάλ”.

Το κείμενο του Κώστα Πύρρου γράφτηκε για το 42ο τεύχος του περιοδικού ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ το 2012.

Καθώς τελείωναν οι γιορτές, παρ’ όλο ότι και περνούσαν «τα Φώτα με τους Φωτισμούς» κι έφευγαν οι καλικάντζαροι, ωστόσο μία διάχυτη αίσθηση ματαίωσης και απογοήτευσης τριγύριζε επαναφέροντάς μας στην επερχόμενη καθημερινότητα.

Από την τελετή του Αγιασμού των υδάτων στην Παμβώτιδα στις αρχές του ’80 …
Η φωτογραφία είναι του απόφοιτου Άγγελου Καλογερίδη μέσα από τα καραβάκια της λίμνης και περιέχεται στο λεύκωμά του, που εξέδωσε το ίδρυμα “Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή”.

Στο νου διάφορες σκέψεις, γυρίζοντας, κουκουλωμένοι  ως τα αφτιά με τον αγιασμό στα ξυλιασμένα χέρια από τη λίμνη. Στα παγωμένα νερά της τόλμησαν και βούτηξαν, απτόητοι συνεχιστές της παράδοσης, για να πιάσουν το Σταυρό, διάφορα παλικάρια, από το Κουρμανιό και το Κάστρο κυρίως, με προεξάρχοντα τον Τενεκέ. Στη συνέχεια περιφέρανε στα σπίτια το έπαθλο με τις σχετικές συνέπειες για τους ευλαβείς γιαννιώτες.

Οι προσδοκίες των ημερών που με λαχτάρα περιμέναμε, τα κάλαντα, τα τραπέζια, τα μελομακάρονα, τα δώρα, οι βασιλόπιτες, οι συγκεντρώσεις και το ανέμελο  τριγύρισμα, είχαν πραγματωθεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, όμως αποτελούσαν παρελθόν.

Οι μέρες που ακολουθούσαν ήταν μέρες περισυλλογής και σχετικού προβληματισμού για τη χρονιά που μας μπήκε.

ΟΙ Τρεις Ιεράρχες, «φωστήρες της Τρισηλίου Θεότητος» και προστάτες των γραμμάτων, γιορτάζονταν στο αρχιμαντριό (Ιερός Ναός Αρχιμανδρείου, κοντά στο γυμνάσιό μας  της Ζωσιμαίας Σχολής), όμως η καρδιά των μαθητών ήταν σφιγμένη από την αγωνία των διαγωνισμών που έρχονταν τις επόμενες ημέρες.

Λιγόστευαν αυτόν τον καιρό και οι επισκέψεις στα σφαιριστήρια – μπιλιάρδα και η προσωρινή ανεργία  χτυπούσε τους «ιδιότυπα» γραφικούς «επιχειρηματίες ψυχαγωγίας των νέων», τον Κούτσικο με την Ευγενούλα, το γέρο Μιλτιάδη, δίπλα στις δημοτικές τουαλέτες, που συνεννοούνταν με χειρονομίες, τον Μακρή στο Μώλο και δεν θυμάμαι ποιους άλλους. Η βόλτα στην Πλατεία όμως απαρέγκλιτη, τις Κυριακές τουλάχιστον, με ή χωρίς ομπρέλα. «Τσίπιρ παν’ τσίπιρ κατ’» που έλεγε και ο μακαρίτης ο Τζουμάκας ο «επιστήμονα». Πού να μείνει καιρός και για τις ασκήσεις ύστερα! Βέβαια δεν έλειπε από την κεκανονισμένη ιεροτελεστία της βόλτα και ο ίδιος παρέα με την αδελφή του.

Κάποιες μικρότερες γιορτές, κυρίως ονομαστικές (Αγίων Ιωάννη, Αντωνίου, Αθανασίου, Ευθυμίου και του πολιούχου νεομάρτυρα Γεωργίου), κάπως μετρίαζαν το ψυχολογικό κλίμα που συνήθως ήταν αντίστοιχο με τις συνηθισμένες δύσκολες καιρικές συνθήκες. Αέρηδες, βροχές, χιόνια και κρύσταλλα να στολίζουν το χειμωνιάτικο τοπίο κι εμείς να συνοδεύουμε τη λιτανεία της εικόνας του πολιούχου από το παρεκκλήσι στο σωζόμενο σπίτι του στον Αη Γιώργη (δεν υπήρχε τότε ο ναός στην πλατεία Πάργης).

Η λίμνη αφρισμένη και απειλητική, κι ας λέγανε πως με τον αγιασμό  ηρεμούν τα νερά. Με δυσκολία φτάνανε τα καραβάκια (βενζίνες) στο νησί, περιστασιακά. Όσο για τις ψαρόβαρκες τρομαγμένες στέκονταν, κοντά στις καλαμιές, ξακρισμένες, κι οι ψαράδες άπραγοι.

Στο βάθος περίμεναν με τον καιρό τους η παρέλαση για την επέτειο της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων με όλα τα σχετικά και οι πανηγυρικές και πανηγυρτζήδικες απόκριες με τα διάφορά τους. Μέχρι τότε όμως «μέσα τα κεφάλια» που λένε.

Ο Κώστας Πύρρος ήταν Δικηγόρος, απόφοιτος της Ζωσιμαίας Σχολής της τάξης που αποφοίτησε το 1960. Διατέλεσε Διευθυντής του περιοδικού ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ από το 30ο μέχρι το 44ο τεύχος.